Kızılçullu neden Şirinyer oldu


Türkiye'de geçmişte yer isimlerinin Türkçeleştirilmesi için Anadolu'daki pek çok yerleşim biriminin isminin değiştirildiği aşikardır. Kürtçe, Zazaca, Arapça, Ermenice, Gürcüce ve Lazca başta olmak üzere binlerce yerleşim birimi yüzyıllarca yerli halkı tarafından söylenen ismini kaybetmiştir ve günümüze kadar da pek azının eski isimleri iade edilmiştir.

Türkler tarafından Kızılçullu olarak adlandırılan, gayrimüslimlerin ise muhtemelen geçmişteki su bolluğu dolayısıyla Paradis/Paradiso (cennet) olarak adlandırdığı günümüzün Şirinyer semtinin neden isminin değiştirildiğiyle ilgili ise günümüze kadar hep farklı iddialar ortaya atılmıştır. Kızılçullu zaten Türkçe bir isimdir ve bölgede Türkçe konuşan nüfus çoğunluktaydı. Peki neden böyle bir değişikliğe gidildi?

Bunun sebebi dünyanın iki kutuplu olduğu zamana yani Soğuk Savaş'a gitmektedir. Soğuk Savaş'ın en kızıştığı 1950'li yılların başında Kızılçullu Köy Enstitüsü'nün kapatılmasına karar verilir. 1953 yılında kampüs binaları NATO'ya devredilir. 1912'de Amerikalıların açtığı kolej kampüsü böylece başka bir amaç için yeniden Amerika'nın ağırlığındaki bir askeri birliğe devrediliyordu. Kampüsün yer aldığı Kızılçullu mahallesinin ismi ise bazılarına göre komünizmi hatırlatıyordu ve belli ki bu durumdan rahatsız olan belli kesimler vardı. Oysaki Kızılçullu ismi belki de yüzyıllardır kullanılan bir isimdi.

Kızılçullu'nun yüksek bir tepeden görünümüKızılçullu'nun isminin değiştirilmesini Amerikalılar'ın istediğine yönelik bir kanıta ulaşılamamıştır. Ancak Mehmet Emin Elmacı, ''Bir semt bir bina: NATO binası'' isimli kitabında bazı vatandaşların Demokrat Parti'ye isim değişikliği için resmen dilekçe verdiğini belirtmektedir. Dilekçe şu şekildedir:

''Biz prensip olarak Kızılçullu'da oturmamızdan herhangi bir şikayetimiz olmamakla beraber (kızıl) kelimesi ilk günden itibaren asabımızı tahrip etmektedir. Milli haysiyet ve bütünlüğümüz ile asla kabil-i telif olmayan, tarih boyunca gözünü daima bütünlüğümüze dikmiş olan diktatoryanın (kızıl rejimin) Ege'mizde bir isim olması ve bugüne kadar da değiştirilmesi yolunda herhangi bir temayülün görülmemiş bulunması ayrıca teessürümüzü mucip olmuştur. Bu bakımdan hem ''kızıl'' hem de ''çul'' gibi iki münasebetsiz kelimenin yan yana gelmesiyle köyümüze nereden uydurulduğu bilinmeyen Kızılçullu isminin kaldırılarak yerine daha münasip bulduğumuz ''Yenişehir'' ya da ''Yeşilköy'' adının verilmesine kıymetli delaletlerinizi rica ederiz.''  

Dilekçeden de anlaşılabileceği üzere Kızılçullu'nun isminin değiştirilmesi siyasi sebeplerle olmuştur. Buca'ya bağlı Kızılçullu mahallesinin ismi 10 Ocak 1955 tarihinde resmen ''Şirinyer'' olarak değiştirilmiştir.



Kaynak: atalarimizintopraklari.com